Biofizika İnstitutunda Ümumdünya Layiqli Əmək Günü münasibətilə tədbir keçirilib

7 oktyabr – Ümumdünya Layiqli Əmək Günü münasibətilə Biofizika İnstitutunda Həmkarlar Təşkilatının təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə tədbir keçirilib.

Tədbiri giriş sözü ilə açan institutun Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin sədri, dosent Rasim Aslanov qeyd edib ki, Ümumdünya Layiqli Əmək Günü hər il 7 oktyabr tarixində qeyd olunur. O bildirib ki, bu günün qeyd olunması təşəbbüsü Beynəlxalq Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasına məxsusdur və Beynəlxalq Əmək Təşkilatının dəstəyi ilə 2008-ci ildən etibarən dünya miqyasında geniş şəkildə tanınır.

Dosent R. Aslanov vurğulayıb ki, layiqli əmək anlayışı yalnız əmək haqqı ilə məhdudlaşmır. Buraya iş yerlərində təhlükəsizlik, sosial müdafiə, bərabərlik, həmkarlar arasında dialoq və əmək hüquqlarının qorunması daxildir. Əsas məqsəd işçilərin hüquqlarının müdafiəsi, sosial ədalətin təmin olunması və hər bir kəsin layiqli iş şəraitinə sahib olmasıdır.

Daha sonra çıxış edən İnteqrativ Biologiya laboratoriyasının kiçik elmi işçisi Aysel Əliyeva qeyd edib ki, layiqli əmək konsepsiyası işçilərin yalnız iqtisadi deyil, həm də sosial rifahını nəzərdə tutur. Bu baxımdan BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri arasında xüsusi olaraq SDG 8 – “Layiqli Əmək və İqtisadi İnkişaf” məqsədi müəyyən edilib.

Tədbirdə qeyd olunub ki, dünyada hər il milyonlarla insan qeyri-rəsmi məşğulluq, məcburi əmək və uşaq əməyinin istismarı ilə üzləşir. Beynəlxalq Əmək Təşkilatının son hesabatına görə, hazırda işçilərin təxminən 60 faizi sosial müdafiə və hüquqlardan kənarda qalır, 27,6 milyon insan məcburi əmək şəraitində çalışır, 160 milyon uşaq isə təhsildən məhrum edilərək əmək fəaliyyətinə cəlb olunur. Bundan başqa, gənclər arasında işsizlik 12,6 faiz təşkil edir ki, bu da ümumi göstəricidən üç dəfə yüksəkdir.

Azərbaycanda da bəzi çətinliklər qalmaqdadır. Belə ki, qeyri-rəsmi məşğulluğun yüksək payı, qadınların əmək bazarında məhdud iştirakı, uşaq əməyinin istifadəsi və gənclər arasında işsizlik ölkə üçün hələ də aktual problemlərdir. Rəsmi statistikaya görə, 2024-cü ildə ümumi işsizlik dərəcəsi 5,6 faiz, qadınlarda isə 6,5 faiz təşkil edib. Uşaqların təxminən 4,5 faizi isə əmək fəaliyyəti ilə məşğul olur ki, onların əksəriyyəti kənd təsərrüfatında işləyir.

Çıxışlarda qeyd olunub ki, layiqli əmək hər bir insanın fundamental hüququdur və bu, həm işçilərin rifahına, həm də cəmiyyətin dayanıqlı inkişafına xidmət edir. Tədbir iştirakçıları yekdilliklə vurğulayıblar ki, işçilərin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, gender bərabərliyinin təmin olunması, qeyri-rəsmi məşğulluğun aradan qaldırılması və gənclərin məşğulluq imkanlarının artırılması əsas hədəflərdən biri olmalıdır.

Sonda bildirilib ki, ədalətli, bərabər və firavan gələcək yalnız layiqli əmək üzərində qurula bilər. Heç bir uşaq məktəb əvəzinə tarlada işləməməli, heç bir qadın eyni əməyə görə daha az maaş almamalı, heç bir insan sosial müdafiədən kənarda qalmamalıdır.

Layiqli əmək – sosial ədalətin, bərabərliyin və inkişafın təməl daşıdır.