Biofizika İnstitutunda elmi seminar keçiriləcək
31 oktyabr 2025-ci il tarixində saat 10:00-da Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi Biofizika İnstitutunda “Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi”nə həsr olunmuş “Xərçəng proqnozu və müalicəsi üçün hədəf kimi sitoxrom C-nin rolu” (The role of the cytochrome C as a target for cancer prognosis and therapy) və “Sitoxrom C ilə idarə olunan ABTS oksidləşmə reaksiyasının kinetikası” (Kinetics of cytochrome C-driven ABTS oxidation reaction) mövzuları üzrə elmi seminar keçiriləcək.
Seminarda “Molekulyar və hüceyrə biokimyası” laboratoriyasının kiçik elmi işçiləri, Sevda Mahmudova və Fidan Qüdrətova çıxış edəcəklər.
Xahiş edirəm seminarda iştirak edəsiniz.
Qısa məlumat:
1. Xərçəng proqnozu və müalicəsi üçün hədəf kimi sitoxrom C-nin rolu
Sitoxrom c (cyt c) mitoxondrial tənəffüs zəncirində elektron daşıyıcısı kimi fəaliyyət göstərir və apoptoz prosesində əsas rol oynayır. Sitoplazmaya ayrıldıqda daxili apoptoz yolunu fəallaşdırır və qan dövranına keçə bilər. Plazmada sitoxrom c ekspressiyasında olan dəyişikliklər apoptozun fəallaşması və ya zəifləməsi ilə əlaqəlidir, bu da onu xərçəngin proqnozu və terapiyası üçün mühüm biomarkerə çevirir. Zərdabda sitoxrom c-nin miqdarını təyin etmək üçün çox həssas biosensorlar hazırlanmışdır. Bundan əlavə, xarici sitoxrom c-nin xərçəng hüceyrələrinə çatdırılması apoptozu induksiya edir və bunun üçün müxtəlif zülal və nanozərrəcik əsaslı sistemlər yaradılmışdır. Ümumilikdə, sitoxrom c həm diaqnostik, həm də terapevtik hədəf kimi böyük potensiala malikdir. Bizim bu istiqamətdə apardığımız tədqiqatlar göstərir ki, ABTS oksidləşməsi reaksiyası sitoxromun funksional xarakteristikası üçün mühüm model ola bilər.
2. Sitoxrom C ilə idarə olunan ABTS oksidləşmə reaksiyasının kinetikası
Məlum olduğu kimi, sitoxrom c hüceyrə metabolizmində əsas elektron daşıyıcısı olsa da, onun bu funksiyasının müxtəlif hüceyrə şəraitlərində, xüsusilə də xəstəlik proseslərində necə dəyişdiyi hələ tam öyrənilməmişdir. Bu tədqiqatda biz sitoxrom c-nin elektron ötürmə xüsusiyyətlərini ABTS oksidləşməsi prosesi üzərindən araşdırmışıq. Biz Lineweaver–Burk kinetik modelində istifadə edilən sitoxrom c-nin ABTS və H₂O₂ substratlarına qarşı reaksiyasını təhlil etdik. Bu nəticələr göstərir ki, ABTS oksidləşmə reaksiyası sitoxrom c-nin elektron daşıma qabiliyyətini öyrənmək üçün həm sadə, həm də etibarlı biokatalitik model kimi istifadə edilə bilər.
