AMEA-nın Fizika-Riyaziyyat və Texnika Elmləri Bölməsinin (FRTEB) Ümumi yığıncağının onlayn iclasında “Molecular Cell Biology” (“Molekulyar hüceyrə biologiyası”) kitabının Azərbaycan dilində nəşr olunması barədə müzakirələr aparılıb.
Bu barədə çıxış edən Biofizika İnstitutunun baş direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Oktay Qasımov məlumat verib ki, “Molekulyar hüceyrə biologiyası” Massaçusetts Texnologiya İnstitutunun, Harvard, Kornel və Kaliforniya universitetlərinin tanınmış alimləri tərəfindən hazırlanıb. Onun sözlərinə görə, bestsellerin 2016-cı ildə “Springer” nəşriyyatında işıq üzü görən 8-ci nəşri biotibb, molekulyar hüceyrə sahəsində son illərin eksperimental tədqiqatlarına əsaslanan mühüm nailiyyətləri özündə əks etdirir.
Qeyd edək ki, dünyanın bir çox dillərinə tərcümə olunan bu kitab biofizika, biokimya, fiziologiya, molekulyar biologiya, hüceyrə biologiyası, tibb və digər sahələr üzrə ixtisaslı kadrların hazırlanması üçün dəyərli dərs vəsaitidir. Kitabı Azərbaycan dilinə Biofizika İnstitutunun icraçı direktoru, biologiya elmləri doktoru Kərim Qasımov tərcümə edib. Kitabın Azərbaycan dilində nəşrinin redaktorları AMEA-nın Biofizika İnstitutunun baş direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Oktay Qasımov, AMEA-nın müxbir üzvü İlham Şahmuradov və biologiya elmləri doktoru Yaşar Feyziyevdir.
Tədbirdə çıxış edən Kərim Qasımov diqqətə çatdırıb ki, “Molekulyar hüceyrə biologiyası”nın Azərbaycan dilində nəşri üç il davam edən məhsuldar əməyin nəticəsidir. Onun sözlərinə görə, bu müddət ərzində kitabın müəlliflərindən olan Massaçusetts Texnologiya İnstitutunun professoru Harvey Lodiş ilə mütəmadi ünsiyyətdə olub və tərcümə prosesi barədə maraqlı fikir mübadiləsi aparıb.
Alim vurğulayıb ki, kitab dörd hissə və iyirmi dörd fəsildən ibarətdir. Bestsellerin birinci hissəsi kimyəvi və molekulyar əsaslarından, ikinci hissəsi genetik informasiyanın rekobminasiyası və ekspresiyası proseslərindən bəhs edir. Kitabın həcm etibarilə ən böyük – üçüncü hissəsi hüceyrənin təşkili, onun quruluşu və fəaliyyətinə, funksional vahidləri və struktur analizlərinə həsr olunub.
“Molekulyar hüceyrə biologiyası”nın dördüncü hissəsində hüceyrənin böyüməsi və differensasiyası, molekulyar immunologiya, eləcə də xərçəngin əmələ gəlməsi, formaları, onunla mübarizə üsulları və s. təsvir olunub.
AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik Rasim Əliquliyev öz növbəsində biofizika və molekulyar biologiya texnologiyaları kimi yeni, eyni zamanda ölkəmiz üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən elmi istiqamətlərə dair qabaqcıl biliyi özündə əks etdirən dərs vəsaitinin Azərbaycan dilinə akademik səviyyədə tərcümə olunmasını, bu sahədə anadilli elmi terminologiyanın yaradılmasını alimlərimizin mühüm uğuru kimi dəyərləndirib. Akademik qeyd edib ki, yeni elmi biliklərin gətirilməsi, onların akademik platformadan təhsilə, dərslik və dərs vəsaitlərinə daxil edilməsi, eyni zamanda elm və təhsilin inteqrasiyası, təhsilin məzmunun qabaqcıl elmi biliklərlə zənginləşdirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Akademik Rasim Əliquliyev elmin digər sahələrində çalışan alimlərimizi də dünyanın qabaqcıl elmi mərkəzləri tərəfindən ərsəyə gətirilən əsərləri, dərslik və dərs vəsaitlərini Azərbaycan dilinə tərcümə edib geniş elmi ictimaiyyətin, ali məktəblərin müəllim-tələbə heyətinin istifadəsinə verməyə çağırıb. Hər bir alimin elmi biliklərin peşəkar səviyyədə populyarlaşdırılmasında əhəmiyyətli rola malik olduğunu deyib. Həmçinin akademik R.Əliquliyev elm və təhsilin inteqrasiyası istiqamətində əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi, müxtəlif xarici dillərdə olan dərsliklərin, dərs vəsaitlərinin tərcüməsi və nəşri sahəsində işlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi üzrə təkliflərini də səsləndirib.
FRTEB-in Ümumi yığıncağının müvafiq qərarı ilə “Molecular Cell Biology” (“Molekulyar hüceyrə biologiyası”) kitabının Azərbaycan dilinə tərcüməsi və nəşrə hazırlanmasında xidməti olan alim və mütəxəssislərin fəaliyyətinin yüksək qiymətləndirilməsi və mükafatlandırılması barədə AMEA-nın Rəyasət Heyəti qarşısında vəsatət qaldırılıb.